Cuộc đua khốc liệt trong ngành bán lẻ dược phẩm Việt Nam: Long Châu lên ngôi, Pharmacity và An Khang tái cấu trúc
Thị trường bán lẻ dược phẩm Việt Nam hiện nay ước đạt gần 2 tỷ USD, theo Chứng khoán MB (MBS). Cuộc đua khốc liệt giữa các chuỗi nhà thuốc hiện đại đang diễn ra gay gắt, với sự tham gia của hơn 3.000 cửa hàng, trong đó Long Châu, Pharmacity và An Khang là 3 “chiến mã” nổi bật nhất.
Long Châu: Chiến thắng nhờ mô hình phù hợp
Xuất phát điểm là chuỗi nhà thuốc nhỏ nhất về quy mô, Long Châu được FPT Retail (FRT) mua lại vào năm 2016. Với mô hình cửa hàng mở tương tự như các nhà thuốc truyền thống, Long Châu tập trung vào mảng thuốc kê đơn, chiếm đến 70-80% tổng hàng bán. Họ dồn lực chuẩn bị nguồn hàng dồi dào và lựa chọn vị trí đắc địa, không ngại đặt gần các bệnh viện với diện tích lớn. Sau một năm, Long Châu bắt đầu có mức lợi nhuận khiêm tốn và từ đó, chuỗi nhà thuốc này bước vào giai đoạn càng mở càng có lãi. Đến đầu năm 2023, Long Châu vượt Pharmacity về quy mô để chiếm lấy ngôi vương với hơn 1.000 điểm bán. Trong nửa đầu năm, chuỗi này lãi hơn 270 tỷ đồng trước thuế, cao hơn mức lợi nhuận cả năm của giai đoạn 2021-2023. Tính đến cuối tháng 9, Long Châu đã tiệm cận mốc 2.000 nhà thuốc, khẳng định vị thế dẫn đầu thị trường.
Pharmacity: Hụt hơi sau khi dẫn đầu
Từng là người tiên phong và đứng đầu về quy mô, Pharmacity có lúc sở hữu hơn 1.100 nhà thuốc. Tuy nhiên, chuỗi này lại “hụt hơi” sớm nhất trên cuộc đua mở rộng mạng lưới. Từ cuối năm 2022, Pharmacity đã phải đóng cửa những điểm kinh doanh kém hiệu quả, lưu lượng khách hàng thấp. Từ việc 3-4 nhà thuốc chen nhau trên một cung đường, Pharmacity tinh gọn dần và mất ngôi vương vào tay Long Châu từ đầu năm ngoái. Đến nay, họ chỉ sở hữu khoảng 898 điểm bán, đứng thứ hai thị trường. CEO Deepanshu Madan thừa nhận chiến lược giá của Pharmacity chưa thực sự phù hợp so với thị trường, một phần do yếu tố về nguồn cung, chi phí đầu vào khiến các mặt hàng tại chuỗi này có giá chênh lệch so với các nhà thuốc khác.
An Khang: Tái cấu trúc sau chuỗi ngày thua lỗ
Tham gia cuộc đua muộn hơn, MWG mua lại nhà thuốc An Khang từ năm 2017. Họ dành nhiều nguồn lực và tâm huyết cho công cuộc mở mới, cao điểm là năm 2022. Sau khi đạt đỉnh gần 540 nhà thuốc vào tháng 6/2023, An Khang đã trải qua ít nhất 4 năm thua lỗ liên tiếp, riêng hai năm 2022 và 2023, lỗ đến hàng trăm tỷ đồng. Đây là lúc ông ban lãnh đạo MWG chính thức chọn dừng lại và tập trung tái cấu trúc. Báo cáo kết quả kinh doanh mới đây cho biết chuỗi nhà thuốc An Khang vừa đóng cửa thêm 61 điểm bán trong tháng 8. Trước đó, họ cũng ngừng kinh doanh 94 nhà thuốc trong tháng 7. Như vậy tính đến nay, chuỗi này chỉ còn 326 điểm bán, tức thu hẹp 245 nhà thuốc (tương đương 47%) so với mạng lưới hồi đầu năm. Ban lãnh đạo dự kiến đến cuối năm, toàn chuỗi chỉ còn khoảng 300 cửa hàng khi mức lỗ lũy kế tính đến tháng 6 đã lên gần 834 tỷ đồng. Lỗ lỗ của An Khang được người tiêu dùng, giới quan sát và chính ban lãnh đạo của họ lý giải bằng hai điểm yếu: giá cả kém cạnh tranh và thiếu nguồn thuốc để bán.
Cạnh tranh khốc liệt: Bài toán mô hình và chiến lược
Cuộc đua trong thị trường bán lẻ dược phẩm hiện đại đang chứng kiến sự thay đổi lớn về vị trí xếp hạng và xuất hiện nhiều dấu hiệu “hụt hơi”. Cả Pharmacity và An Khang đều đang trong quá trình tái cấu trúc, tập trung cải thiện nguồn hàng thuốc và dược phẩm, cũng như nâng cao trình độ dược sĩ. Về dài hạn, An Khang sẽ thu hẹp số lượng cửa hàng để vận hành với chi phí thấp nhất. Tương tự, Pharmactiy tìm nguồn cung ứng các sản phẩm cần thiết, tập trung đáp ứng các toa thuốc theo đơn bệnh viện với mục tiêu đầy đủ danh mục và chủng loại. Họ cũng điều chỉnh giá bán, thay đổi cách vận hành chuỗi cửa hàng, hướng đến cung cấp nhiều sản phẩm với các mức giá khác nhau để phục vụ đa nhu cầu của khách hàng.
Long Châu: Tiếp tục mở rộng và đầu tư vào mảng chăm sóc sức khỏe
Trong khi hai đối thủ giải bài toán mô hình nhà thuốc chuẩn, Long Châu vẫn mở mới đều đặn và dồn lực đánh mạnh phân khúc thuốc hiếm, khó tìm mua. Họ cũng bắt đầu tính chuyện đầu tư sang các mảng chăm sóc sức khỏe khác. Từ tháng 7/2023, FRT mở 2 điểm tiêm chủng đầu tiên tích hợp vào các nhà thuốc để tham gia thị trường có tổng doanh thu hơn 20.000 tỷ đồng (năm 2023). Đến nay, số lượng trung tâm vaccine đã đạt hơn 110 điểm gồm cả mô hình tích hợp và mô hình đặt kế bên nhà thuốc, chỉ xếp sau chuỗi VNVC. Chiến lược giá cạnh tranh tiếp tục được Long Châu áp dụng khi giá vaccine tại đây thấp hơn 2-7% so với VNVC và Nhi Đồng 315, theo Chứng khoán Rồng Việt (VDSC). Do đó, nhóm phân tích này cho rằng đây sẽ là “đối thủ đáng gờm” của VNVC. Tuy nhiên, SSI Research vẫn lưu ý rằng mảng vaccine có thể chỉ chiếm dưới 10% tổng doanh thu của Long Châu và chuỗi này còn phải gánh chi phí ban đầu nên có thể chịu lỗ cho mảng mới.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây