Tổng quan về dự toán ngân sách nhà nước năm 2025
Ngày 22/10, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách năm 2024 và dự toán năm 2025. Theo đó, Chính phủ dự kiến thu ngân sách nhà nước năm 2025 hơn 1,96 triệu tỷ đồng, tăng 15,6% so với năm 2024. Thu nội địa dự kiến đạt 1,67 triệu tỷ đồng, tăng hơn 6% so với thực hiện năm trước đó. Dự toán chi ngân sách năm sau gần 2,55 triệu tỷ đồng, dẫn đến bội chi khoảng 471.500 tỷ đồng, tương đương 3,8% GDP. Nợ công dự kiến ở mức 36-37% GDP, nợ Chính phủ 34-35% GDP, nằm trong giới hạn Quốc hội cho phép (60% GDP).
Ưu tiên phân bổ ngân sách
Chính phủ sẽ ưu tiên phân bổ ngân sách cho chi đầu tư phát triển, đảm bảo đủ nguồn chi trả lương cho khu vực công, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và các chính sách an sinh xã hội khác. Dự toán chi ngân sách năm sau sẽ tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như giáo dục, y tế, an sinh xã hội, quốc phòng, an ninh, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống người dân.
Thách thức và rủi ro trong dự toán thu ngân sách
Dự toán thu ngân sách năm 2025 đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro, đặc biệt trong bối cảnh thu khó khăn, thị trường bất động sản chưa phục hồi rõ rệt và cổ phần hóa chậm. Áp lực chi rất lớn, nhất là các nhiệm vụ cấp bách, dự án quan trọng. Nhiều bộ ngành, địa phương phản ánh việc liên tục tiết kiệm chi trong nhiều năm dẫn đến khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ. Nhu cầu vay năm sau dự kiến lên tới 800.000 tỷ đồng, mức cao nhất từ trước đến nay.
Chính sách điều chỉnh lương và trợ cấp
Để đảm bảo cân đối ngân sách, Chính phủ kiến nghị năm 2025 chưa xem xét tăng lương hưu, lương khu vực công, trợ cấp ưu đãi người có công. Chính phủ sẽ rà soát và xử lý các bất hợp lý trong chính sách lương của một số ngành nghề như y tế, giáo dục.
Sử dụng nguồn tích lũy cải cách tiền lương
Chính phủ kiến nghị mở rộng phạm vi sử dụng nguồn tích lũy cải cách tiền lương của ngân sách trung ương và địa phương. Dự kiến sử dụng 110.000 tỷ đồng từ nguồn này để bố trí chi lương cơ sở 2,34 triệu đồng một tháng cho các bộ ngành, cơ quan. Các địa phương có nguồn cải cách tiền lương lớn có thể được xem xét sử dụng nguồn này vào đầu tư dự án kết nối vùng, quốc gia, công trình trọng điểm.
Kiến nghị của Ủy ban Tài chính ngân sách
Ủy ban Tài chính ngân sách đồng tình với việc chưa xem xét tăng lương khu vực công, lương hưu, các khoản trợ cấp xã hội hàng tháng với người có công trong năm sau. Cơ quan này cũng nhất trí cho phép sử dụng nguồn cải cách tiền lương để giảm áp lực bố trí từ ngân sách trung ương khi thực hiện nâng lương cơ sở. Một phần nguồn cải cách tiền lương còn dư của ngân sách trung ương, địa phương được dành hỗ trợ chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo.
Phân bổ ngân sách trung ương
Chính phủ dự kiến bố trí 20.000 tỷ đồng cho các nhiệm vụ chi đầu tư phát triển ngoài phạm vi của Luật Đầu tư công. Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị Chính phủ báo cáo bổ sung, làm rõ mức bố trí, cũng như căn cứ dự toán với khoản thanh toán, xử lý bù giá của dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn.
Kế hoạch đầu tư công năm 2025
Chính phủ dự kiến kế hoạch đầu tư công năm 2025 là 790.727 tỷ đồng. Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị Chính phủ cần có danh mục dự án cụ thể, bố trí hợp lý, cũng như tăng kiểm tra, giám sát để tránh thất thoát và chuyển nguồn sang năm sau quá lớn.
Kết quả thực hiện ngân sách năm 2024
Thu ngân sách năm 2024 ước đạt 1,87 triệu tỷ đồng, tăng hơn 10% so với dự toán. Tỷ lệ huy động vào ngân sách là 16,5% GDP. Thu nội địa đóng góp tỷ trọng lớn trong thu ngân sách, với 1,57 triệu tỷ đồng, vượt gần 9% dự toán. Ngân sách năm nay dự kiến chi hơn 2,1 triệu tỷ đồng. Bội chi khoảng 389.400 tỷ, bằng 3,4% GDP.
Thách thức trong thực hiện ngân sách 2024
Có 11 địa phương thu không đạt dự toán. Trường hợp trừ đi khoản thu từ tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, cổ tức… còn 8 địa phương hụt thu cân đối ngân sách. Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị các địa phương bị hụt thu cần tích cực tăng thu, giảm chi không cần thiết và dùng nguồn dự phòng để đảm bảo thu ngân sách cả năm.
Lưu ý về giải ngân và sử dụng nguồn lực
Hiện còn một số khoản chi ngân sách 2024 chưa được trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phân bổ theo quy định. Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân, sớm phân bổ hoặc trình cấp có thẩm quyền để bảo đảm khả năng giải ngân và sử dụng nguồn lực hiệu quả. Chính phủ cần có biện pháp quyết liệt gắn với trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong cam kết về tiến độ giải ngân, để tránh lãng phí, thất thoát.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây