Tháo gỡ nút thắt pre-funding: Niềm vui và rủi ro tiềm ẩn
Thông tư 68/2024 về gỡ vướng pre-funding có hiệu lực từ ngày 2/11/2024, đánh dấu một bước tiến quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam trên hành trình nâng hạng. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, thông tư này cũng đặt ra những thách thức không nhỏ.
Công cụ thúc đẩy giấc mơ nâng hạng
Thông tư 68/2024 cho phép các công ty chứng khoán (CTCK) cung cấp dịch vụ đặt lệnh chứng khoán cho nhà đầu tư tổ chức nước ngoài (NĐTTCNN) mà không cần đủ tiền (Non Pre-funding Solution – NPS). Điều này giúp Việt Nam đáp ứng yêu cầu nâng hạng từ FTSE Russell, bao gồm việc chuyển giao đối ứng thanh toán và xử lý các giao dịch thất bại.
CTCK được linh hoạt trong việc xác định mức ký quỹ cho NĐTTCNN, dựa trên đánh giá rủi ro thanh toán của từng nhà đầu tư. Trách nhiệm thanh toán sẽ được chuyển cho CTCK nếu NĐTTCNN không đủ tiền. CTCK cũng có quyền bán thỏa thuận hoặc chuyển quyền sở hữu cổ phiếu cho nhà đầu tư thiếu nợ để bảo vệ quyền lợi của mình.
Thông tư 68 đồng thời giải quyết vấn đề hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu của CTCK, đảm bảo khả năng thanh toán và khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường. Việc áp dụng NPS sẽ giúp thu hút thêm NĐTTCNN, gia tăng dòng vốn nước ngoài vào TTCK Việt Nam và cải thiện tính thanh khoản của thị trường.
Áp lực cần vượt qua khi áp dụng NPS
Bên cạnh những lợi ích, việc áp dụng NPS cũng tiềm ẩn một số rủi ro. CTCK cần chuẩn bị nguồn vốn đối ứng để cung cấp hạn mức cho khách hàng, với tổng hạn mức cho vay ký quỹ và hỗ trợ thanh toán không vượt quá 2 lần vốn chủ sở hữu. Điều này đặt áp lực lên các công ty có lượng lớn khách hàng là NĐTTCNN, đặc biệt là những CTCK có lượng lớn NĐTTCNN như Chứng khoán SSI, Chứng khoán Kỹ Thương (KBS), Chứng khoán VNDIRECT, Chứng khoán TPHCM (HSC), Chứng khoán Vietcap…
Thông tư 68 cũng có thể tạo ra áp lực cạnh tranh giữa các CTCK, dẫn đến việc tăng cường quản lý rủi ro liên quan đến khách hàng, tỷ lệ ký quỹ, điều kiện thị trường và tỷ lệ cho vay.
Trong trường hợp người mua không đủ tiền để đáp ứng nghĩa vụ thanh toán, thị trường có thể đối mặt với các giao dịch thất bại. CTCK sẽ phải xử lý bằng cách lấy phần cổ phiếu đó chuyển về danh mục tự doanh và xử lý sau bằng thỏa thuận hoặc bán giải chấp. Việc CTCK bán lượng lớn cổ phiếu ra để thu hồi vốn có thể dẫn tới việc cổ phiếu giảm mạnh trong một vài phiên.
Cần quản lý rủi ro hiệu quả
Để giảm thiểu rủi ro, các CTCK cần tăng cường quản lý rủi ro liên quan đến khách hàng, tỷ lệ ký quỹ, điều kiện thị trường và tỷ lệ cho vay. Việc quản lý rủi ro hiệu quả sẽ giúp đảm bảo hoạt động của thị trường và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.
Ngoài ra, CTCK cần có chiến lược phù hợp để tiếp cận và quản lý NĐTTCNN, đồng thời nâng cao năng lực quản lý rủi ro trong hoạt động cho vay ký quỹ và hỗ trợ thanh toán.
Việc áp dụng NPS là một bước tiến quan trọng của TTCK Việt Nam, nhưng cần được thực hiện một cách cẩn trọng và có kế hoạch phù hợp để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho thị trường.
Nguồn: https://vietstock.vn
Xem bài viết gốc tại đây