Tổng thống Trump: Hứa hẹn kinh tế, nhưng liệu có thực hiện được?
Tổng thống đắc cử Donald Trump đã cam kết ưu tiên hàng đầu cho các chính sách kinh tế, dựa trên lời hứa sẽ tăng thuế hàng hóa nước ngoài, giảm thuế trong nước và trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp. Mặc dù lạm phát đã giảm xuống mức gần như trở lại bình thường, nhiều người Mỹ vẫn thất vọng vì giá cả cao. Họ hy vọng Trump sẽ khôi phục mức giá thấp và ổn định kinh tế mà họ từng trải qua trong nhiệm kỳ đầu của ông, ít nhất là trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát.
Kỳ vọng tăng trưởng, nhưng lo ngại lạm phát
Kể từ khi Trump đắc cử, chỉ số công nghiệp trung bình Dow Jones đã tăng hơn 1.700 điểm, phản ánh kỳ vọng rằng việc cắt giảm thuế và nới lỏng quy định sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng lợi nhuận doanh nghiệp. Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cũng tự tin về việc lạm phát đang chậm lại, gần chạm mục tiêu 2%. Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn đối mặt với áp lực giá cả leo thang. Giá trung bình vẫn cao hơn 19% so với trước khi lạm phát bắt đầu tăng tốc vào năm 2021. Hóa đơn hàng tiêu dùng và tiền thuê nhà tăng vọt, gây khó khăn cho các hộ gia đình thu nhập thấp. Lương theo giờ được điều chỉnh theo lạm phát đã tăng trong hơn hai năm nhưng vẫn dưới mức trước khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức.
Chính sách kinh tế của Trump: Liệu có thực sự hiệu quả?
Trọng tâm của chương trình nghị sự kinh tế của Trump là đánh thuế nhập khẩu, một cách tiếp cận mà ông khẳng định sẽ làm giảm thâm hụt thương mại của Mỹ và buộc các nước khác phải nhượng bộ. Ông đã từng tăng thuế với hàng hóa từ Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên và hứa hẹn sẽ tiếp tục làm điều tương tự trong nhiệm kỳ này, bao gồm tăng thuế lên 60% với sản phẩm từ Trung Quốc và áp thuế 10 hoặc 20% với tất cả hàng nhập khẩu. Tuy nhiên, Viện Kinh tế Quốc tế Peterson ước tính các chính sách của Trump sẽ khiến giá cả tăng mạnh trong hai năm tới, đẩy lạm phát từ mức dự kiến 1,9% vào 2026 lên 6-9,3% nếu các chính sách của Trump được thực hiện đầy đủ. Hai chuyên gia Kimberly Clausing và Mary Lovely của Viện Peterson tính toán rằng đề xuất áp thuế 60% với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, cùng thuế 20% với các mặt hàng khác sẽ khiến một hộ gia đình điển hình ở Mỹ chịu thiệt hại sau thuế khoảng 2.600 USD mỗi năm.
Lo ngại về pháp quyền và sự bất ổn kinh tế
Tháng trước, 23 nhà kinh tế đoạt giải Nobel đã ký một lá thư cảnh báo rằng chính sách của Trump sẽ khiến giá tăng, thâm hụt lớn và bất bình đẳng hơn. Họ lo ngại rằng Trump đe dọa pháp quyền, sự chắc chắn về kinh tế và chính trị, những yếu tố quan trọng nhất quyết định thành công kinh tế của một quốc gia.
Ảnh hưởng của việc trục xuất người nhập cư
Trump cũng đe dọa trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp, điều có thể làm suy yếu một trong những yếu tố đã giúp Mỹ kiềm chế lạm phát mà không rơi vào suy thoái. Theo báo cáo của Văn phòng Ngân sách Quốc hội, người nhập cư ròng đã đạt 3,3 triệu vào năm 2023. Sau khi nền kinh tế phục hồi từ suy thoái do đại dịch, các công ty gặp khó khăn trong việc tuyển dụng đủ lao động, và người nhập cư đã lấp đầy khoảng trống này. Viện Peterson ước tính việc trục xuất toàn bộ 8,3 triệu người nhập cư được cho là làm việc bất hợp pháp tại Mỹ sẽ khiến GDP giảm 5.100 tỷ USD và tăng lạm phát thêm 9,1 điểm phần trăm vào 2028.
Kết luận
Trump đang thừa hưởng một nền kinh tế giá cả cao nhưng về cơ bản vẫn mạnh mẽ. Tăng trưởng đạt mức ổn định 2,8% trong quý III. Tỷ lệ thất nghiệp là 4,1% – khá thấp so với tiêu chuẩn lịch sử. Tuy nhiên, các chính sách kinh tế của ông có thể gây ra những tác động bất lợi cho nền kinh tế Mỹ, đặc biệt là đối với người tiêu dùng, trong khi vẫn chưa rõ ràng liệu chúng có thực sự hiệu quả trong việc thúc đẩy tăng trưởng và kiểm soát lạm phát hay không.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây