Cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm (CCP): Chìa khóa nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), 80% hệ thống thanh toán trên toàn cầu đã áp dụng cơ chế Đối tác thanh toán trung tâm (CCP) cho hoạt động bù trừ thanh toán giao dịch chứng khoán. CCP đóng vai trò trung gian giữa các bên giao dịch, trở thành người bán của tất cả các người mua và người mua của tất cả các người bán. CCP xen vào giao dịch thông qua cơ chế thế vị, thay thế hợp đồng gốc giữa người mua và người bán bằng hai hợp đồng mới giữa người mua và CCP, và một hợp đồng mới khác giữa người bán và CCP. Cơ chế này đảm bảo việc thanh toán giao dịch ngay cả khi một bên trong giao dịch ban đầu không thực hiện được nghĩa vụ thanh toán. Trên thị trường chứng khoán, CCP có thể đảm nhiệm cả chức năng bù trừ và thanh toán, góp phần nâng cao hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.
Vai trò quan trọng của CCP trong nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Theo báo cáo của Tổ chức FTSE Russell, một trong những tiêu chí thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được để được nâng hạng lên thị trường mới nổi là Chu kỳ thanh toán (DvP). Chuyên gia chứng khoán Trần Hoàng Sơn khẳng định rằng không có CCP, thị trường chứng khoán Việt Nam rất khó tiến tới bước nâng hạng thị trường. Cơ chế giao dịch CCP gần như nâng cấp lên giai đoạn mới, đồng nghĩa với việc giảm rủi ro và tăng hiệu quả của việc thanh toán bù trừ lên mức cao mới. CCP giúp giải quyết khối lượng công việc lớn hơn, đặc biệt trong giai đoạn thị trường tài chính phát triển mạnh, các giao dịch diễn ra liên tục với tần suất cao.
Cơ chế CCP và Prefunding: Xóa bỏ rào cản cho nhà đầu tư nước ngoài
Cơ chế CCP đóng vai trò quan trọng trong Prefunding, nơi các thành viên bù trừ chịu trách nhiệm xác nhận mức lưu ký của người mua và người bán trước khi giao dịch. Việc xác nhận nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không cần ký quỹ 100%, công ty chứng khoán – thành viên bù trừ cũng đứng ra bảo lãnh. Thông qua CCP, nhà đầu tư nước ngoài có cơ sở pháp lý để giao dịch giao dịch T+2 không cần ký quỹ trước, rút ngắn yếu tố cản trở nâng hạng thị trường. CCP cũng giảm thiểu rủi ro khi có những giao dịch không thành công, giúp xử lý một cách đơn giản.
CCP: Yếu tố cần thiết cho thị trường phái sinh và nâng hạng thị trường
Mô hình CCP đã được áp dụng trên thị trường phái sinh. Nhà đầu tư mở tài khoản ở công ty chứng khoán thành viên và chuyển tiền từ tài khoản công ty chứng khoán sang tài khoản bù trừ tại VSD. Tại VSD, nhà đầu tư có thể đặt lệnh long, short với tần suất dày đặc, nhưng cuối ngày VSD xác nhận lệnh và tính toán bù trừ. Để xử lý lượng lệnh rất lớn và câu chuyện Prefunding, CCP là yếu tố cần thiết rất rõ ràng cho việc nâng hạng thị trường. CCP giúp hạn chế rủi ro và tăng hiệu quả xử lý lệnh, đặc biệt khi thị trường chứng khoán được nâng hạng, tần suất giao dịch càng lớn.
Dòng vốn ngoại: Dự báo và cơ hội
Chuyên gia chứng khoán Trần Hoàng Sơn dự báo nhà đầu tư nên dự phòng kịch bản ông Trump nhậm chức vào tháng 1 và ảnh hưởng về thuế quan có thể bắt đầu vào đầu năm 2025. Trong quý IV này, thị trường có thể chứng kiến một vùng trũng do ảnh hưởng từ thông tin diễn biến bán ròng của khối ngoại. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội ngắn hạn để nhà đầu tư quay trở lại mua cổ phiếu. Dòng vốn ngoại có thể quay trở lại khi hiệu ứng Trump qua đi và hiệu suất trái phiếu Mỹ hạ nhiệt. USD vẫn neo ở mức cao, dòng tiền vẫn đang dịch chuyển sang chứng khoán Mỹ hay tiền số. Việc mua ròng lại sẽ diễn ra thời gian tới chứ không phải hiện tại.
Nguồn: https://vneconomy.vn
Xem bài viết gốc tại đây
