Phân tích ngành bán lẻ ICT/CE: Thách thức và cơ hội
Theo báo cáo mới nhất của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), các phân khúc chính của ngành ICT/CE như máy tính xách tay, máy tính bảng, điện thoại, điều hòa, tủ lạnh, máy giặt và TV đang bước vào giai đoạn bão hòa. Điều này thể hiện qua tỷ lệ thâm nhập cao và doanh số bán hàng trì trệ. Do đó, các doanh nghiệp trong ngành đều tập trung vào việc mở rộng thị phần nhằm đạt mức tăng trưởng cao hơn mức trung bình một chữ số của thị trường chung.
Sự bão hòa và xu hướng cao cấp hóa
Dự báo ngành ICT/CE chỉ đạt mức tăng trưởng một con số trong trung hạn. Điều này là do sự hỗ trợ của xu hướng cao cấp hóa và sự gia tăng của tầng lớp trung lưu ở Việt Nam, cùng với chu kỳ thay thế 2-4 năm đối với các sản phẩm ICT và 4-9 năm đối với CE. Tuy nhiên, sự chuyển đổi nhanh chóng trong thói quen tiêu dùng ICT/CE sang online đang tác động mạnh mẽ lên các gã khổng lồ bán lẻ trong trung hạn.
Sự trỗi dậy của Thương mại điện tử (ECPs)
Mặc dù tổng giá trị thị trường ICT/CE tăng trưởng âm trong năm 2023, thị trường lại chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của các sản phẩm ICT/CE trên 5 nền tảng Thương mại điện tử (ECPs), với doanh số tăng trưởng trên 40%. Trong khi đó, các đại gia bán lẻ như MWG và FRT lại chứng kiến doanh số bán hàng sụt giảm ở cả kênh offline và online. Điều này cho thấy hai điểm quan trọng: Thứ nhất, người tiêu dùng không còn ngại mua những mặt hàng có giá trị trên ECPs nếu đảm bảo chất lượng/số lượng. Thứ hai, ECPs đang hoạt động hiệu quả hơn các trang web đặt hàng do các nhà bán lẻ thuần vận hành.
Thách thức đối với các nhà bán lẻ truyền thống
VDSC cho rằng MWG và FRT phải đầu tư một khoản tiền khổng lồ để xây dựng lợi thế quy mô, qua đó hỗ trợ tối ưu hóa chi phí và mở rộng doanh thu nhanh trên diện rộng, dẫn đến lợi nhuận lớn như Shopee. Tuy nhiên, do tiềm lực tài chính nhỏ hơn nhiều so với ECPs và rào cản gia nhập cực cao do Shopee, Lazada, Tiki xây dựng trong 10 năm qua, các nhà bán lẻ ICT/CE của Việt Nam có thể sẽ thất bại trước các nền tảng Thương mại điện tử (ECPs) ở thị trường này.
Sự chuyển đổi chiến lược của các nhà bán lẻ
Để đối phó với sự cạnh tranh gay gắt từ ECPs, MWG và FRT đang chuyển đổi mô hình kinh doanh sang phụ thuộc nhiều hơn vào bán hàng online. MWG đã công bố kế hoạch thành lập một đơn vị độc lập chuyên về Thương mại điện tử, trong khi FRT đã tham gia “làn sóng” bán hàng trực tiếp của TikTok Shop.
Lợi thế của ECPs
Shopee sở hữu lượng khách hàng lớn và đa dạng hóa SKU (FMCG, ICT/CE, hàng văn phòng phẩm,… với phân khúc cấp thấp đến cao cấp) và quy trình giao hàng toàn diện đúng thời gian, đủ số lượng, thao tác nhanh từ khâu đặt hàng đến nhận hàng. Shopee cũng có thể tối ưu hóa chi phí giao hàng nhờ trạng thái tối đa công suất giao hàng, giúp tối ưu lộ trình vận chuyển. Trong khi đó, MWG/FRT chỉ bán sản phẩm ICT/CE và có lượng khách hàng nhỏ hơn, phải chờ lâu để gom đủ đơn hàng để thực hiện một chuyến vận chuyển, dẫn đến tỷ lệ đánh giá từ khách hàng thấp hơn do phải chờ lâu hơn và phát sinh chi phí giao hàng/doanh thu thuần cao hơn.
Thách thức từ các nhà bán lẻ nhỏ
Các gã khổng lồ bán lẻ ICT/CE cũng sẽ đối mặt với khó khăn ngay chính trên kênh ưu thế – offline do vị thế cao hơn của các nhà bán lẻ non trẻ. Các nhà bán lẻ này đã tiến hành đóng cửa hàng loạt cửa hàng trái ngược với việc mở rộng cửa hàng của các nhà bán lẻ nhỏ hơn, song song với việc doanh số bán hàng trên mỗi cửa hàng giảm mạnh trong giai đoạn 2021-2023. Ngoài ra, các chuỗi này còn bị đe dọa trước sự tăng trưởng nhanh chóng từ các nhà bán lẻ non trẻ (CellPhoneS, HhaMobile, Shopdunk, Didongviet), thực hiện chính sách giá rẻ hơn nhưng vẫn đảm bảo trải nghiệm khách hàng tương tự.
Kết luận
Sự thu hẹp thị phần từ các đại gia (MWG, FRT) trước các nhà bán lẻ vị thành niên và các nền tảng thương mại điện tử có tác động tiêu cực đến tiềm năng tăng trưởng doanh số, bằng hoặc thấp hơn mức trung bình ngành. Các nhà bán lẻ ICT/CE truyền thống cần phải thay đổi chiến lược kinh doanh, đầu tư mạnh mẽ vào thương mại điện tử và tối ưu hóa chuỗi cung ứng để đối phó với những thách thức mới trong ngành.
Nguồn: https://vneconomy.vn
Xem bài viết gốc tại đây