Nghị định 80/2024/NĐ-CP: Cơ chế Mua Bán Điện Trực Tiếp (DPPA) cho Năng Lượng Tái Tạo
Ngày 03/7/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 80/2024/NĐ-CP quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) giữa Đơn vị sản xuất năng lượng tái tạo (RE Gencos) với Khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ mục đích sản xuất (tối thiểu 200.000kWh/tháng). Nghị định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành và được xem là động lực giúp các chủ đầu tư dự án năng lượng tái tạo khởi động đầu tư sau một thời gian dài trì hoãn. Cơ chế DPPA sẽ áp dụng cho các dự án nhận chứng chỉ vận hành thương mại (CoD) sau tháng 11/2021, bao gồm các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp, và thay thế cho các cơ chế giá cố định và giá FiT áp dụng cho các dự án trước đây.
Cơ chế DPPA: Áp dụng và Hình thức
Cơ chế DPPA được áp dụng với các công ty phát điện theo hình thức năng lượng tái tạo (NLTT), bao gồm điện mặt trời mái nhà, điện mặt trời nổi, điện gió, và điện sinh khối. Nghị định 80 quy định hai hình thức triển khai DPPA:
DPPA Vật Lý
Các công ty phát điện NLTT sẽ xây dựng đường phát điện dây riêng và ký kết hợp đồng DPPA trực tiếp với các khách hàng tiêu thụ điện lớn. Mô hình này tương đối dễ vận hành do không bị giới hạn công suất tối thiểu và không phải ký kết hợp đồng với EVN.
DPPA Ảo
Các công ty phát điện NLTT sẽ phát điện cho các khách hàng thông qua đường dây của EVN. Các công ty phát điện bị giới hạn công suất tối thiểu 10MW, đăng ký hợp đồng mua bán điện với EVN và trung tâm điều độ hệ thống điện (NLDC) và ký hợp đồng kỳ hạn (cfD) với các khách hàng tiêu thụ điện lớn, hoặc các công ty bán lẻ được ủy quyền bởi các khách hàng tiêu thụ điện lớn (các khu công nghiệp). Đối với phần công suất không bán hết cho các khách hàng, công ty phát điện sẽ bán điện trên thị trường bán buôn điện cạnh tranh (VWEM).
Thách thức và Cơ hội của DPPA
VDSC nhận định, các chủ đầu tư dự án điện sẽ còn gặp một số vướng mắc nhất định trong việc triển khai các dự án điện theo cơ chế DPPA. Đối với DPPA vật lý, các chủ đầu tư sẽ gặp khó khăn trong việc bổ sung lưới điện vào quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng. Đối với DPPA ảo, thách thức đến từ việc tối ưu hiệu quả đàm phán sản lượng và giá hợp đồng forward (cfD) với các khách hàng tiêu thụ điện lớn.
Bên cạnh đó, phần điện dư không phát hết cho các khách hàng ký kết hợp đồng DPPA, các chủ đầu tư NLTT sẽ gặp thách thức trong việc vận hành chào giá trên thị trường bán buôn điện cạnh tranh (VWEM) với chu trình giao dịch 48 phiên/ngày và mỗi phiên kéo dài 30 phút.
Tuy nhiên, DPPA cũng mở ra nhiều cơ hội cho thị trường điện Việt Nam. Cơ chế này là bước thí điểm cho thị trường bán buôn điện cạnh tranh (VWEM) và là bước tiến tiếp theo trong lộ trình tự do hóa ngành điện của Việt Nam. Đối với người mua trung gian, DPPA sẽ tạo điều kiện cho các chủ đầu tư KCN tham gia với tư cách đơn vị mua sỉ – bán lẻ điện khi các KCN có các khách hàng sử dụng điện với tổng lượng tiêu thụ điện trên 200.000 kWh/tháng.
Kết Luận
VDSC dự báo sớm nhất đến cuối năm 2025 mới có thể thấy các dự án vận hành theo cơ chế DPPA. Dù còn tồn tại nhiều khó khăn cần hoàn thiện trước khi đi vào thực tế, DPPA được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện về giá cho các dự án chuyển tiếp và các dự án mới, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của ngành năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Nguồn: https://cafef.vn
Xem bài viết gốc tại đây
