Donald Trump Quay Trở Lại: Cơ Hội và Rủi Ro Cho Kinh Tế Toàn Cầu
Trong cuộc đua trở lại Nhà Trắng, cựu tổng thống Donald Trump nhận được sự ủng hộ từ một số doanh nghiệp dựa trên lời hứa tiếp tục giảm thuế. Năm 2017, thuế doanh nghiệp ở Mỹ là 35% khi ông đắc cử tổng thống và hiện tại đã giảm xuống còn 21%. Cựu tổng thống hứa hẹn sẽ cắt giảm thuế thêm nếu quay lại nắm quyền, trái ngược với mong muốn tăng lên 28% của đảng Dân chủ. Điều này đã tạo nên một thuật ngữ đầu tư được gọi là “Trump Trade”, ám chỉ các lựa chọn đầu tư dựa trên dự đoán về chính sách của ông Trump nếu tái đắc cử. Brian Jacobsen, kinh tế trưởng tại Annex Wealth Management, cho biết: “Trump Trade xoay quanh triển vọng tăng trưởng kinh tế nhanh hơn, có lợi cho các công ty trong nước”.
Rủi Ro Kinh Tế Toàn Cầu Từ “Trump 2.0”
Tuy nhiên, viễn cảnh chiến thắng của cựu tổng thống và tác động của ông đối với kinh tế Mỹ cũng được xem là “rủi ro lớn nhất mà kinh tế toàn cầu phải đối mặt trong nửa cuối năm nay và sang năm 2025”, theo Heng Koon How, Trưởng bộ phận Chiến lược thị trường, Khối Nghiên cứu thị trường và kinh tế toàn cầu của UOB. Một số chuyên gia khác cũng chỉ ra các rủi ro đối với kinh tế Mỹ và toàn cầu nếu ông Trump quay trở lại Nhà Trắng, đặc biệt là thuế quan và lạm phát, hai yếu tố có mối quan hệ nhân quả.
Thuế Quan: “Lựa Chọn Hạt Nhân” Trong Xung Đột Kinh Tế Quốc Tế?
Trump tự xưng là “người đàn ông thuế quan” (tariff man) và để lại dấu ấn trong nhiệm kỳ đầu tiên qua thương chiến với Trung Quốc. Ông tuyên bố sẽ tăng thuế với hàng Trung Quốc lên tới 60% nếu giành lại quyền lực. Stephen Weymouth, Giáo sư kinh tế chính trị quốc tế tại Đại học Georgetown, không chắc chắn về mức độ cựu tổng thống sẵn sàng theo đuổi các biện pháp cực đoan như vậy. “Tôi tin rằng ông ấy có thể sẽ tăng thuế ở một mức độ nào đó trong nhiệm kỳ thứ hai”, ông nêu trên. Nhà kinh tế học Stephen Roach ví việc Trump tăng thuế nếu tái cử giống như “lựa chọn hạt nhân” trong xung đột kinh tế quốc tế. Eswar Prasad, Giáo sư kinh tế tại Đại học Cornell, cảnh báo điều này có thể gia tăng sự chia rẽ về thương mại và tài chính giữa Mỹ và Trung Quốc.
Lạm Phát: Nguy Cơ Từ Chính Sách Thuế, Thương Mại Và Nhập Cư
Giá dầu thô đã tăng trở lại trên 85 USD mỗi thùng do rủi ro địa chính trị ở Trung Đông và chi phí vận chuyển tăng. Đồng và các kim loại công nghiệp khác cũng lên mức cao nhất kể từ năm 2021. Giá hàng hóa leo thang có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát toàn cầu. Tại Mỹ và Australia, chi phí nhà ở cao hơn cũng góp phần gây ra lạm phát. Trong bối cảnh này, việc tăng thuế nhập khẩu cùng với giảm thuế doanh nghiệp và siết nhập cư là ba yếu tố tạo thành nguy cơ thổi bùng lạm phát, nếu Mỹ bước vào kỷ nguyên “Trump 2.0”.
Chính Sách Thuế Gây Lạm Phát: Gia Hạn Cắt Giảm Thuế Và Tăng Chi Tiêu
Heng Koon How cho biết những thay đổi do Trump đề xuất về thuế, thương mại và nhập cư có tính chất mở rộng, nghĩa là chúng có tiềm năng thúc đẩy nền kinh tế. “Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa chúng có thể gây ra hậu quả kéo dài tình trạng lạm phát”, ông nhận định. Theo chuyên gia này, ở khía cạnh chính sách thuế, các khoản cắt giảm thuế thu nhập cá nhân và doanh nghiệp được ban hành trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump đến kỳ gia hạn vào năm 2025. Nếu tái đắc cử, ông có thể sẽ gia hạn các khoản cắt giảm thuế. Động thái này có thể gây lạm phát vì nó ủng hộ việc chi tiêu nhiều hơn và gia tăng nhu cầu của người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Chính Sách Nhập Cư Gây Lạm Phát: Siết Chặt Và Hồi Hương
Về nhập cư, cựu tổng thống đưa ra nhiều biện pháp khác nhau để hạn chế, thậm chí đề xuất hồi hương những người nhập cư trái phép. Điều này có thể siết chặt lực lượng lao động và dẫn đến lạm phát do thiếu nhân lực. Một phân tích gần đây của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho thấy việc trục xuất 1,3 triệu công nhân (do nhập cư bất hợp pháp) sẽ khiến quy mô nền kinh tế Mỹ giảm 2,1%, tức là tạo ra một cuộc suy thoái. Cùng với đó, thuế quan của Trump sẽ khiến một hộ gia đình Mỹ điển hình phải trả thêm 1.700 USD một năm.
Kết Luận: Rủi Ro Kinh Tế Và Chính Trị “Trump 2.0”
Nhóm chuyên gia Kimberly Clausing và Mary Lovely của Viện Kinh tế quốc tế Peterson kết luận các đề xuất của Trump dẫn đến những thay đổi chính sách thuế không công bằng nghiêm trọng. Tức là, chuyển gánh nặng thuế từ người giàu có sang các thành viên có thu nhập thấp trong xã hội, đồng thời tổn hại cho công nhân và ngành công nghiệp Mỹ. Việc này cũng dẫn tới nguy cơ trả đũa từ các đối tác thương mại. Kimberly Clausing là cựu quan chức Bộ Tài chính. Bà lưu ý các đề xuất thuế của Trump đang phủ lên hơn 3.000 tỷ USD hàng nhập khẩu, tức tăng 10 lần so với những gì ông đã làm trong nhiệm kỳ đầu tiên. Trong khi cựu tổng thống lập luận các mức thuế khổng lồ sẽ bảo vệ việc làm trong ngành sản xuất của Mỹ, bà Clausing nói nó có thể khiến việc nhập khẩu nguyên liệu thô của các nhà máy trở nên đắt đỏ. Điều này làm giá hàng hóa tăng. “Đây sẽ là một thảm họa lớn”, bà nói.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây