Thực trạng phát triển năng lượng gió ngoài khơi tại Việt Nam
Theo Quy hoạch Điện VIII, công suất điện gió ngoài khơi đến năm 2030 dự kiến đạt 6.000 MW. Tuy nhiên, đến nay chưa có dự án nào được quyết định chủ trương và giao đầu tư. Bên cạnh nhu cầu lớn từ phía nhà đầu tư, vướng mắc chính trong phát triển điện gió ngoài khơi là thiếu cơ chế đặc thù để thí điểm dự án, khung pháp lý dài hạn và thiếu sự đồng thuận giữa các cơ quan quản lý.
Những vướng mắc trong phát triển điện gió ngoài khơi
Hiện tại, Việt Nam đã cấp ba giấy phép cho nhà đầu tư khảo sát nghiên cứu khả thi làm dự án điện gió ngoài khơi, nhưng con số này chỉ chiếm phần nhỏ trong 55 đề xuất khảo sát mà nhà chức trách nhận được. Một trong những vướng mắc chính là thiếu cơ chế đặc thù để thí điểm dự án, khung pháp lý về dài hạn. Bộ Công Thương đang được giao nhiệm vụ báo cáo Chính phủ các thủ tục cần thiết để đề xuất Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) thí điểm khảo sát điện gió ngoài khơi. Tuy nhiên, để thí điểm được dự án, Quốc hội cần ban hành Nghị quyết, nêu rõ quy mô thí điểm, thời hạn và giá mua bán loại nguồn điện này. Các khu vực khảo sát tiềm năng có thể là Quảng Ninh hoặc Bình Thuận, hai nơi có sức gió tốt, thuận lợi về mảng giao biển và dễ huy động các đối tác tham gia.
Cơ hội và thách thức trong phát triển điện gió ngoài khơi
Việt Nam đã có nhiều kinh nghiệm trong phát triển điện gió ngoài khơi, bao gồm khảo sát, mua sắm, thi công lắp đặt trạm biến áp ngoài khơi đến quản lý vận hành, tàu dịch vụ phục vụ dự án gần bờ. Đây là điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước phát triển nguồn năng lượng này. Tuy nhiên, nếu không đủ hành lang pháp lý, mục tiêu 6.000 MW đặt ra tại Quy hoạch Điện VIII khó đạt được. Do đó, cần có các chính sách ưu đãi đột phá với loại hình này, bao gồm miễn giảm tiền sử dụng đất, mặt nước, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, hoặc hỗ trợ về vốn vay. Dự thảo Luật Điện lực sửa đổi hiện nay vẫn chưa được cơ quan soạn thảo tiếp thu nhiều quy định, dẫn tới thiếu cơ chế để phát triển điện gió ngoài khơi bền vững. PTSC kiến nghị luật sửa lần này cần quy định việc giao Chính phủ, Thủ tướng quyết định phân kỳ các giai đoạn phát triển của ngành. Các tiêu chí chọn nhà đầu tư, phân cấp, thủ tục phê duyệt chủ trương… cũng cần rõ ràng tại dự luật này.
Vai trò của PVN trong phát triển điện gió ngoài khơi
PTSC đề cập tới việc tăng vai trò của PVN và đơn vị thành viên trong chuỗi cung ứng về điện gió ngoài khơi. Các đơn vị này sẽ chủ trì khảo sát địa chất và địa kỹ thuật, đo gió và thủy văn. Nhà nước cần có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp ngành dầu khí tham gia vào chuỗi cung ứng, tăng tỷ lệ cổ phần của họ tại các dự án điện gió ngoài khơi, thí điểm xuất khẩu. Ban Điện và năng lượng tái tạo (PVN) đề xuất giao doanh nghiệp do Nhà nước nắm 100% vốn điều lệ hoặc công ty con (trên 50% vốn) đầu tư dự án đầu tiên. Trong đó, ba yếu tố cần đảm bảo là cơ chế giá điện cần phản ánh đủ các chi phí đầu tư, sản xuất; huy động sản lượng theo khả năng phát của nhà máy và cho phép hợp tác với đối tác nước ngoài.
Tiềm năng và triển vọng của điện gió ngoài khơi
Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết tiềm năng điện gió ngoài khơi của Việt Nam khoảng 600 GW. Nguồn năng lượng này có thể cung cấp 12% tổng sản lượng điện quốc gia vào năm 2035. Tuy nhiên, với công nghệ phát triển trong tương lai, tiềm năng về điện gió ngoài khơi của Việt Nam có thể lớn hơn, lên tới 1.000 GW. Việt Nam cần có những chính sách khuyến khích về xuất khẩu điện gió ngoài khơi để tận dụng nguồn năng lượng, tránh lãng phí. Dự kiến dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi) sẽ trình Quốc hội, xem xét tại kỳ họp thứ 8, khai mạc ngày 21/10.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây
