Yếu tố dòng tiền: Lý do đồng Yên suy yếu
Theo Bloomberg, sự chênh lệch lãi suất lớn giữa Nhật Bản và Mỹ được xem là nguyên nhân chính khiến đồng Yên suy yếu. Tuy nhiên, một yếu tố ít được chú ý hơn là dòng chảy thương mại và đầu tư ra vào Nhật Bản cũng đang tác động không nhỏ đến tỷ giá đồng Yên.
Thặng dư tài khoản vãng lai bị lấn át
Trong quý 3, Nhật Bản đạt thặng dư tài khoản vãng lai 8,97 nghìn tỷ Yên, tương đương 57,5 tỷ USD. Điều này lẽ ra là một yếu tố hỗ trợ đồng Yên tăng giá. Tuy nhiên, tác động tích cực này đã bị lấn át bởi dòng vốn đầu tư trực tiếp và đầu tư danh mục chảy khỏi Nhật Bản. Dòng tiền chảy ra đã khiến đồng Yên mất giá, bất chấp thặng dư tài khoản vãng lai.
Dòng vốn đầu tư chảy khỏi Nhật Bản
Hồi tháng 9, đồng Yên tăng giá lên mức cao nhất 14 tháng so với đồng USD do giới đầu tư toàn cầu rút khỏi các vị thế giao dịch chênh lệch tỷ giá (carry-trade) dùng Yên làm đồng tiền cấp vốn. Nhưng kể từ mức đỉnh đó đến nay, đồng Yên đã giảm giá khoảng 10%. Dòng vốn đầu tư trực tiếp và đầu tư danh mục chảy khỏi Nhật Bản đang làm suy yếu tác dụng hỗ trợ tỷ giá đồng Yên từ thặng dư tài khoản vãng lai, hạn chế khả năng tăng giá của đồng Yên.
Thâm hụt cán cân thương mại
Tài khoản vãng lai bao gồm xuất nhập khẩu, cũng như các khoản chuyển tiền xuyên biên giới gồm tiền lương và lợi nhuận đầu tư. Nhật Bản đạt thặng dư kỷ lục 12,2 nghìn tỷ Yên thu nhập sơ cấp trong quý 3, chủ yếu là lợi nhuận từ đầu tư. Mức thặng dư này bù lại sự thâm hụt từ xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ, tạo ra thặng dư tài khoản vãng lai. Tuy nhiên, thâm hụt cán cân thương mại cũng dẫn tới việc bán đồng Yên để trang trải nhu cầu ngoại tệ. Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp diễn.
Vốn đầu tư trực tiếp thấp
Số liệu tài khoản vốn phản ánh dòng vốn đầu tư trực tiếp – lượng tiền mà các công ty chuyển tới Nhật Bản cho mục đích sản xuất kinh doanh. Trong số các nền kinh tế lớn, Nhật Bản là nước có lượng vốn đầu tư trực tiếp chảy vào thuộc hàng ít nhất. Trở ngại để các công ty nước ngoài vào thị trường Nhật Bản là cao. Môi trường kinh doanh ở Nhật rất khó để các công ty nước ngoài xây dựng cơ sở kinh doanh, và do tốc độ tăng trưởng kinh tế của Nhật là thấp, thị trường cũng không mở rộng.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế trì trệ
Dòng vốn đầu tư trực tiếp từ Nhật Bản đã vượt dòng vốn đầu tư trực tiếp chảy vào nước này trong hầu như tất cả mọi quý từ năm 1996 tới nay. Lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Nhật vào thời điểm cuối tháng 6 năm nay tương đương 8,3% tổng sản phẩm trong nước (GDP), thấp nhất trong số 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tốc độ tăng trưởng kinh tế tiềm năng của Nhật Bản đã rơi vào trì trệ trong 2 thập kỷ qua và đứng ở mức 0,6% trong số liệu gần đây nhất – theo ước tính của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ). Điều này là một lý do khiến dòng vốn chảy khỏi Nhật Bản ngày càng nhiều.
Vốn đầu tư danh mục không hỗ trợ đồng Yên
Nhật Bản đã thu hút được một lượng lớn vốn đầu tư danh mục, với số dư hiện đạt tương đương 90% GDP. Tuy nhiên, phần lớn dòng chảy vốn đầu tư danh mục này không dẫn tới sự tăng giá của đồng Yên vì nằm trong các vị thế phòng hộ tiền tệ. Phần lớn những dòng vốn này cũng nhằm mục đích đầu cơ và nhu cầu nắm giữ dài hạn không tăng lên.
Cơ hội đầu tư hạn chế
Với lãi suất ở Nhật Bản đang thấp hơn nhiều so với ở các nền kinh tế lớn khác, việc phòng hộ sự suy yếu tỷ giá đồng Yên mang lại lợi nhuận dương cho các nhà đầu tư nước ngoài trừ phi đồng Yên tăng giá tới mức đủ để bù lại phần chênh lệch lãi suất. Việc có rất ít cơ hội đầu tư ở Nhật Bản đồng nghĩa rằng hầu hết tiền cổ tức và lợi nhuận mà nhà đầu tư Nhật Bản có được ở nước ngoài đều được tái đầu tư ở nước ngoài.
Nguồn: https://vneconomy.vn
Xem bài viết gốc tại đây