Sự Khác Biệt Về Hiệu Suất Giữa VN-Index Và S&P 500: Tại Sao?
Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2009, các chỉ số chứng khoán lớn trên thế giới như Dow Jones và S&P 500 đã tăng trưởng mạnh mẽ, vượt qua mức trước khủng hoảng và đạt đỉnh cao hơn nhiều lần. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Việt Nam lại có một câu chuyện khác. VN-Index, chỉ số đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam, vẫn duy trì quanh ngưỡng 1.200 điểm trong suốt hơn 20 năm qua. So với các thị trường khác, VN-Index dường như “dậm chân tại chỗ”, không có sự bứt phá tương xứng với tiềm năng được kỳ vọng. Vậy tại sao lại có sự khác biệt này?
Phân Tích Về Định Giá Và Tăng Trưởng Lợi Nhuận
Để tìm hiểu lý do, một nghiên cứu phân tích về định giá và xu hướng tăng trưởng lợi nhuận sau thuế (loại trừ các khoản thu nhập bất thường) của VN-Index và S&P 500 trong cùng khung thời gian hoạt động đã được thực hiện. Kết quả cho thấy một số yếu tố chính giải thích cho sự khác biệt này.
Sự Bong Bóng Tài Sản Năm 2007
Trong giai đoạn 2006-2007, VN-Index đã đạt mức định giá P/E 35 lần, tạo đỉnh mọi thời đại vào tháng 3/2007, giúp VN-Index đạt mốc 1.155 điểm. Tuy nhiên, lợi suất đầu tư không hấp dẫn, dẫn đến điều chỉnh về mức hợp lý hơn sau khủng hoảng 2008. Với P/E 35 lần và tốc độ tăng trưởng lợi nhuận sau thuế (CAGR) của VN-Index là 1,7% (2007-2015), suất sinh lợi hàm ý chỉ đạt 4,2%, một mức khá thấp và không đủ hấp dẫn so với kênh tiền gửi tiết kiệm cùng thời điểm. Điều này cho thấy sự bong bóng tài sản của VN-Index trong giai đoạn này. Giả định mức định giá hợp lý trung bình của VN-Index là 15 lần, giá trị hợp lý của Index tại thời điểm đó sẽ rơi về vùng 350-500 điểm, tương đương với mức đáy thị trường được tạo ra trong năm 2008.
So Sánh Hiệu Suất Đầu Tư Với S&P 500
Năm 2007, VN-Index bị định giá quá cao so với S&P 500 và có hiện tượng bong bóng. Nếu chọn năm 2007 làm mốc so sánh, sẽ thấy sự chênh lệch lớn về hiệu suất đầu tư. Sau khủng hoảng tài chính toàn cầu (2007-2009), VN-Index đã điều chỉnh về mức hợp lý hơn và duy trì biên độ này cho đến hiện tại, với mức độ biến động định giá tương đương với S&P 500. Do đó, nếu chọn năm 2009 làm mốc so sánh, khi giá của cả hai chỉ số chạm đáy và định giá về mức cân bằng, thì hiệu suất đầu tư của VN-Index và S&P 500 từ thời điểm đó đến nay sẽ khá tương đồng.
Tốc Độ Tăng Trưởng Lợi Nhuận Và Tái Định Giá
Sự tương đồng về hiệu suất đầu tư trong giai đoạn (2009-2024) được dẫn dắt bởi tốc độ tăng trưởng lợi nhuận, S&P 500 và VN-Index ở trong hai giai đoạn là khá tương đồng. Mặc dù tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) của EPS cho VN-Index (8,4%) cao hơn so với S&P 500 (7,6%) trong giai đoạn từ 2016 đến nay, S&P 500 vẫn có sự bứt phá mạnh hơn, nhờ vào quá trình tái định giá đáng kể hơn. Định giá P/E trung bình của S&P 500 đã tăng từ 15,3 lần lên 21 lần (+37%). Trong khi đó, quá trình tái định giá của VN-Index chỉ tăng nhẹ từ 15,4 lần lên 16 lần (+4%).
Nguồn: https://cafef.vn
Xem bài viết gốc tại đây