Dòng vốn ngoại tiếp tục bán ròng mạnh trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chịu áp lực bán ròng mạnh mẽ từ các nhà đầu tư nước ngoài. Nếu không có sự thay đổi đột biến, khả năng cao khối ngoại sẽ tiếp tục bán ròng trong 7 tháng liên tiếp trên HoSE. Tính từ đầu năm 2024, giá trị bán ròng đã lên tới gần 64.000 tỷ đồng, tương đương 2,6 tỷ USD – mức kỷ lục trong suốt 24 năm hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam. 16 trong số 17 tháng gần nhất, khối ngoại đều ghi nhận bán ròng, ngoại trừ tháng 1/2024 khi có một mua thoả thuận đột biến. Mặc dù mức độ bán đã có phần hạ nhiệt hơn, nhưng vẫn có hàng nghìn tỷ đồng cổ phiếu Việt Nam bị bán ròng mỗi tháng.
Áp lực bán ròng tập trung vào một số cổ phiếu cụ thể
Áp lực bán ròng của khối ngoại dàn trải trên diện rộng, tập trung vào kênh khớp lệnh. Tuy nhiên, khi phân tích từng cổ phiếu, sẽ thấy những câu chuyện khác biệt. Cổ phiếu VHM dẫn đầu về quy mô bán ròng với hơn 15.200 tỷ đồng, áp lực bán mạnh khiến giá cổ phiếu điều chỉnh. VHM thậm chí đã lao xuống dưới mức đáy của đợt dịch Covid-19 trước khi hồi phục lại từ đầu tháng 8. Bối cảnh khó khăn của thị trường bất động sản ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Vinhomes, khiến giá cổ phiếu mất đi sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư ngoại. Chứng chỉ quỹ FUEVFVND cũng lọt top bị bán ròng mạnh trong 8 tháng đầu năm với giá trị xấp xỉ 7.800 tỷ đồng. Quỹ DCVFM VNDiamond ETF (FUEVFVND) của Dragon Capital, từng là “thỏi nam châm” hút vốn ngoại, đang bị rút ròng mạnh chưa từng có, giá trị rút ròng vượt 9.000 tỷ đồng. Dòng vốn rút ra một phần do hoạt động bán ra của nhà đầu tư Thái Lan liên quan đến chính sách thuế mới có hiệu lực vào đầu năm 2024. FPT cũng bị bán ròng gần 6.300 tỷ đồng, tuy nhiên giá cổ phiếu của công ty này lại giữ vững xu hướng tăng bền bỉ từ đầu năm. Đà bán ra của khối ngoại có thể là để chốt lời khoản đầu tư sau thời gian dài nắm giữ. Ngoài ra, các mã như VRE, MSN, VNM, VIC đều ghi nhận giá trị bán ròng trên 3.000 tỷ đồng trong vòng 8 tháng.
Lực mua của khối ngoại yếu, tập trung vào một số cổ phiếu tiềm năng
Ngược lại với đà bán ròng mạnh, lực mua của khối ngoại lại khá yếu. Không có cổ phiếu nào có giá trị mua ròng đến 2.000 tỷ đồng sau 8 tháng. MWG là cổ phiếu được mua ròng mạnh nhất với giá trị gần 1.800 tỷ đồng. Sau quãng xả mạnh cuối năm ngoái, dòng vốn ngoại trở lại với cổ phiếu bán lẻ này, thị giá cũng tăng tốt lên vùng đỉnh 2 năm. Trước đây, khối ngoại từng liên tục bơm tiền mua cổ phiếu Việt Nam thông qua khớp lệnh và thoả thuận trên sàn chứng khoán. Giá trị mua ròng luỹ kế có thời điểm đạt gần 140.000 tỷ đồng vào cuối năm 2019. Tuy nhiên, dòng vốn ngoại bắt đầu đảo ngược xu hướng từ năm 2020, cường độ “xả hàng” cũng trở nên áp đảo, kết quả triệt tiêu hoàn toàn đà mua ròng xuyên suốt 2 thập kỷ. Tính từ khi thị trường chứng khoán Việt Nam hoạt động năm 2000 đến nay, giá trị mua ròng của khối ngoại đã âm 2.000 tỷ đồng.
Thách thức trong việc thu hút dòng vốn ngoại
Xu hướng bán ròng cho thấy sự thận trọng của nhà đầu tư nước ngoài đối với thị trường chứng khoán Việt Nam. Câu chuyện nâng hạng thị trường chứng khoán hấp dẫn dòng vốn ngoại vẫn chỉ dừng lại ở kỳ vọng. Thực tế ghi nhận thị trường sau nhiều năm vẫn dậm chân tại vùng cũ, VN-Index “tàu lượn” quanh 1.200 -1.300 điểm, vốn hóa cũng chưa thể bứt phá hoàn toàn. Các quỹ ngoại ETF, quỹ chủ động lâu năm trên thị trường cũng ghi nhận tình trạng rút ròng chưa từng có, giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Các yếu tố khác như chênh lệch lãi suất, áp lực tỷ giá cũng khiến dòng vốn có xu hướng rút khỏi các thị trường mới nổi và cận biên, trong đó có Việt Nam. Động thái “gom hàng” của nhà đầu tư nước ngoài chủ yếu mang tính thời điểm, tranh thủ bắt đáy khi định giá xuống thấp sau các nhịp rơi sâu của thị trường. Ngược lại, đà bán ròng kéo dài xuất phát từ việc thị trường chứng khoán Việt Nam thiếu hàng hóa chất lượng đủ để “lọt mắt xanh” của khối ngoại. Những doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực “hot trend” như công nghệ, bán lẻ, y tế, năng lượng – hợp với khẩu vị vốn ngoại – lại không có nhiều đại diện nổi bật. Cơ cấu chênh lệch về phía nhóm tài chính và bất động sản khiến các quỹ ETF khó khăn trong việc xây dựng một danh mục đa dạng.
Cơ hội và hướng đi trong tương lai
Mặc dù xả hàng liên tục trên sàn chứng khoán, nhưng tiền ngoại thực tế không rút khỏi thị trường. Dòng vốn ngoại vẫn âm thầm đổ vào qua các thương vụ mua cổ phần trong các đợt chào bán, mua thoả thuận ngoài sàn thông qua VSD. Lực mua không dàn trải mà tập trung vào những doanh nghiệp được đánh giá có tiềm năng tăng trưởng với những câu chuyện riêng biệt. Hệ thống KRX đi vào vận hành thời gian tới sẽ là cơ sở hạ tầng cần thiết để triển khai mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP), từ đó giải quyết một trong những nút thắt trọng yếu của việc lên hạng là yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (prefunding). Gần nhất, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước vừa công bố Dự thảo thông tư sửa đổi liên quan đến việc cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua chứng khoán mà không cần đủ tiền trước (Non Pre-funding Solution – NPS) và lộ trình công bố thông tin bằng tiếng Anh. Theo đánh giá của Chứng khoán SSI (SSI Research), Thông tư dự kiến triển khai trong quý 4 này. FTSE Russell có thể đánh giá tích cực trong kỳ xếp hạng tháng 9-2024 và quyết định nâng hạng Việt Nam vào tháng 9/2025. Việc nâng hạng lên thị trường mới nổi giúp thị trường thu hút dòng vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1,6 tỉ USD, chưa tính dòng vốn từ các quỹ chủ động. Đồng thời, cải thiện chất lượng thị trường và thu hút đầu tư từ nhà đầu tư tổ chức nước ngoài chuyên nghiệp.
Nguồn: https://cafef.vn
Xem bài viết gốc tại đây