So sánh Kinh tế Mỹ dưới Thời Tổng thống Trump và Biden: Điểm Giao và Khác Biệt
Ngày 28/6, cuộc tranh luận đầu tiên trên truyền hình giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump sẽ diễn ra, với một trong những chủ đề chính là thành tích kinh tế của hai ông. Tuy nhiên, so sánh kinh tế Mỹ trong hai nhiệm kỳ này là điều phức tạp do tác động của đại dịch COVID-19. Dưới đây là phân tích chi tiết về những điểm giống và khác biệt nổi bật trong chính sách kinh tế của hai vị tổng thống.
Tăng trưởng Kinh tế
Trong 3 năm đầu nhiệm kỳ của Trump (trước đại dịch), tăng trưởng trung bình hàng năm của Mỹ vào khoảng 2,7%. Trong khi đó, dưới thời Biden, không tính năm đầu tiên vẫn chịu ảnh hưởng của COVID-19, tốc độ tăng trưởng của Mỹ chậm hơn một chút, với 2,3%. Kinh tế Mỹ dưới thời Biden chứng kiến sự bùng nổ tiêu dùng trong và sau đại dịch, trở thành động lực chính cho tăng trưởng. Tuy nhiên, điều này cũng đi kèm với lạm phát và lãi suất cao nhất trong nhiều thập kỷ. Ngược lại, kinh tế Mỹ trong nhiệm kỳ của Trump ghi nhận đóng góp lớn hơn từ đầu tư của doanh nghiệp, một phần do chính sách giảm thuế mạnh tay cho nhóm này. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến thâm hụt ngân sách hàng nghìn tỷ USD mỗi năm.
Lạm phát
Trong nhiệm kỳ của Trump, lạm phát tại Mỹ ổn định ở mức dưới 3%. Tuy nhiên, đại dịch xuất hiện năm 2020 đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, khiến giá cả tăng vọt. Chính sách chi tiêu hỗ trợ trong đại dịch của Quốc hội Mỹ cũng góp phần đẩy lạm phát lên cao. Tháng 6/2022, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước đó, cao nhất kể từ thập niên 80. Dù lạm phát đã giảm xuống khoảng 3% hiện tại, vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Các nhà kinh tế học đồng ý rằng phản ứng của Mỹ trong đại dịch đã giúp nước này tránh suy thoái, nhưng chính sách này cũng gây ra lạm phát – thách thức dai dẳng với chính quyền Biden hiện tại.
Thương mại với Trung Quốc
Cả Trump và Biden đều sử dụng thuế nhập khẩu để giảm thương mại của Mỹ với Trung Quốc. Tuy nhiên, Trump áp thuế với gần như tất cả hàng Trung Quốc, trong khi Biden lại chọn lọc một số sản phẩm, ví dụ như xe điện. Giữa tháng 5, Mỹ đã áp thuế với xe điện Trung Quốc, lên hơn 100%. Giới chức Mỹ giải thích việc này nhằm bù đắp “các hoạt động và trợ cấp không công bằng của Trung Quốc” và tạo sân chơi bình đẳng cho các nhà sản xuất ôtô và công nhân Mỹ.
Thị trường Lao động
Cả nhiệm kỳ của Trump và Biden đều ghi nhận thị trường lao động vững mạnh. Tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ là 3,6% cuối năm 2019. Số liệu này tăng vọt khi đại dịch mới xuất hiện, nhưng sau đó giảm dần về 3,4% trong nhiệm kỳ của Biden và hiện tại đã duy trì dưới 4% trong hơn 2 năm. Các nhà kinh tế học nhận thấy dù là vì cấu trúc dân số già hay nguyên nhân khác, Mỹ dường như luôn duy trì được nhu cầu lao động trong vài năm qua. Số người tham gia lực lượng lao động tại đây đang ngày càng tăng, sau khi sụt giảm thời kỳ đầu COVID-19. Một điểm tích cực khác trong nhiệm kỳ của Biden là số doanh nghiệp mới thành lập tăng tốc. Ban đầu, giới phân tích cho rằng đây là phản ứng bình thường trong đại dịch, khi người dân muốn kiểm soát tốt hơn vấn đề thu nhập. Tuy nhiên, sự thay đổi này vẫn duy trì sau đó, khiến các nhà kinh tế học khẳng định làn sóng khởi nghiệp đã hồi sinh. Điểm khác nhau cơ bản giữa nhiệm kỳ của Trump và Biden là số người nhập cư dưới thời Biden tăng lên, khiến tốc độ tăng trưởng việc làm cũng cao hơn dự báo. Tăng trưởng lương dưới thời Biden cũng nhích lên, khi lao động thiếu hụt. Mức tăng mạnh nhất đến từ các công việc trả lương thấp nhất.
Thị trường Chứng khoán
Dưới thời Trump, chứng khoán Mỹ khởi sắc, khi chỉ số S&P 500 tăng tới 70% và DJIA tăng 56% giai đoạn này. Trump luôn theo dõi chặt chẽ diễn biến của thị trường chứng khoán trong nhiệm kỳ của mình và thường dùng mạng xã hội để khoe thành tích. Ông từng cảnh báo nhiệm kỳ tổng thống của Biden sẽ gây ra “sự sụp đổ chưa từng thấy cho thị trường chứng khoán”. Tuy nhiên, điều này đã không xảy ra. Sau thời gian chậm lại năm 2022 do Fed liên tục nâng lãi suất và thế giới ghi nhận nhiều biến động, giá cổ phiếu tăng trở lại khi giới đầu tư kỳ vọng Fed giảm lãi. Năm ngoái, chỉ số S&P 500 tăng 24%, tập trung chủ yếu vào cuối năm. Năm nay, cả ba chỉ số chủ chốt là DJIA, S&P 500 và Nasdaq Composite cũng liên tiếp lập đỉnh mới.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây