Hiệu ứng La Niña và tác động lên nền kinh tế Việt Nam
Theo báo cáo mới nhất của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA), hiện tượng La Niña dự kiến sẽ mạnh lên từ tháng 9 đến tháng 11/2024 và dần chuyển sang giai đoạn trung tính vào giữa năm 2025. Trong thời gian này, La Niña được dự báo sẽ làm tăng lượng mưa và tần suất các cơn bão nhiệt đới ở Đông Nam Á, đặc biệt là Philippines, Indonesia, Việt Nam, Malaysia và Thái Lan.
Tác động của La Niña lên Việt Nam
Trong hai tháng gần đây, Việt Nam đã chứng kiến những cơn bão gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản ở miền Bắc và miền Trung. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã ban hành thông báo về việc ứng phó với mưa lớn và lũ lụt ở miền Trung trong 10 ngày tới. Theo dự báo của Tổng cục Khí tượng Thủy văn, từ ngày 3 đến ngày 10/11/2024, miền Trung có thể chịu ảnh hưởng của thời tiết xấu, gây mưa lớn. Sau ngày 10/11, mưa lớn ở miền Trung tiếp tục diễn biến phức tạp với khả năng xuất hiện 2-3 đợt mưa lớn; trong đó nửa đầu tháng 11 tập trung nhiều ở các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi, nửa cuối tháng 11 và đầu tháng 12 tập trung nhiều ở các tỉnh Quảng Bình trở vào đến Phú Yên.
Tác động tích cực và tiêu cực của La Niña lên các ngành nghề
Chứng khoán KBSV nhận định rằng La Niña sẽ mang lại cả cơ hội và thách thức cho các ngành nghề. Về mặt tích cực, ngành thủy điện được kỳ vọng sẽ hưởng lợi nhiều nhất từ lượng mưa tăng cao và lượng nước dồn về các hồ thủy điện nhiều hơn. KBSV dự đoán kết quả kinh doanh của lĩnh vực thủy điện sẽ được cải thiện từ nay đến cuối năm 2024 do lượng mưa dự kiến sẽ tăng cường bởi điều kiện thời tiết La Niña. Theo Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi Khí hậu, lượng nước về các hồ thủy điện có khả năng tập trung vào cuối năm với cường độ lớn, ở khu vực Bắc Bộ, Tây Nguyên, Nam Bộ. Trong mùa 3 tháng 9-11/2024, tổng lượng mưa dự báo xấp xỉ bằng hoặc cao hơn trung bình nhiều năm. Với lượng nước tích trữ dồi dào, các doanh nghiệp thủy điện được ưu tiên huy động nhiều hơn khi đây là nguồn phát điện với chi phí rẻ.
Tác động lên thị trường nông sản
Tuy nhiên, La Niña cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực. Khô hạn ở Nam Mỹ, mưa nhiều và lũ lụt thường xuyên hơn ở Ấn Độ, Đông Nam Á có thể ảnh hưởng đến sản lượng thu hoạch mùa màng, dẫn đến giá một số mặt hàng nông sản tăng cao như lúa gạo, mía đường, cao su, thức ăn chăn nuôi. Với lĩnh vực lúa gạo, Ấn Độ, Thái Lan, Việt Nam là những nhà xuất khẩu lớn nhất trên thế giới, trong đó Ấn Độ chiếm khoảng 32% tổng sản lượng xuất khẩu toàn cầu. La Niña có thể làm tăng lượng mưa ở các quốc gia Đông Nam Á và Nam Á, ảnh hưởng đến vụ mùa từ nay đến giữa năm sau ở cả 3 nước xuất khẩu gạo lớn nhất. Đồng thời, thời tiết cực đoan có thể tác động tiêu cực đến mùa màng ở Philippines, Indonesia và Trung Quốc, khiến các quốc gia này tăng cường nhập khẩu gạo dự trữ. Do đó, giá gạo có thể chịu áp lực tăng.
Tác động lên ngành mía đường và cao su
Đối với ngành mía đường, La Niña đang ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng thu hoạch đường ở Brazil – nhà sản xuất và xuất khẩu đường lớn nhất thế giới với thị phần toàn cầu hơn 40%. Brazil dự kiến sẽ trải qua một trong những giai đoạn nghỉ giữa vụ dài nhất trong nhiều thập kỷ do hạn hán lịch sử và cháy rừng lan rộng. Mặc dù La Niña có thể mang lại lượng mưa tốt hơn ở Thái Lan và Ấn Độ, tần suất các cơn bão nhiệt đới thường xuyên hơn có thể gây rủi ro phá hủy vụ mùa tại đây. Vì vậy, theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), giá đường có thể tăng từ 15-20% trong năm 2025.
Trong lĩnh vực cao su, giá cao su tiếp tục tăng và lập đỉnh mới trên các sàn giao dịch chủ chốt. Sự chuyển pha từ El Nino sang La Niña làm gián đoạn mùa vụ ở các nước sản xuất mủ cao su tự nhiên hàng đầu như Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Ấn Độ khiến cho thị trường tiếp tục lo ngại về một đợt gián đoạn nguồn cung nữa, kéo dài cho đến ít nhất năm 2025.
Kết luận
La Niña có thể mang lại cả cơ hội và thách thức cho nền kinh tế Việt Nam. Trong khi ngành thủy điện có thể hưởng lợi từ lượng mưa tăng cao, các ngành nông nghiệp như lúa gạo, mía đường, cao su có thể phải đối mặt với những khó khăn do thời tiết cực đoan. Chính phủ và các doanh nghiệp cần có kế hoạch ứng phó phù hợp để giảm thiểu tác động tiêu cực và tận dụng tối đa cơ hội từ La Niña.
Nguồn: https://vneconomy.vn
Xem bài viết gốc tại đây