Mô hình CCP: Giải pháp tối ưu cho giao dịch không cần ký quỹ
Mô hình CCP (Cơ chế bù trừ trung tâm) được kỳ vọng là giải pháp tối ưu cho vấn đề giao dịch không cần ký quỹ (non-prefunding) trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Với vai trò là người mua của mọi bên bán và người bán của mọi bên mua, CCP sẽ giúp giải quyết bài toán phức tạp về thanh toán và bù trừ trong các giao dịch chứng khoán, góp phần nâng cao tính thanh khoản và thu hút đầu tư nước ngoài.
Vấn đề pre-funding và giải pháp CCP
Việc yêu cầu nhà đầu tư ký quỹ trước khi giao dịch (pre-funding) là một trong những rào cản lớn đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt là đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Thông tư 68/2024 đã cho phép nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức được đặt lệnh mua cổ phiếu khi chưa có đủ tiền trên tài khoản (non-prefunding), tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời. Mô hình CCP được kỳ vọng là giải pháp toàn diện hơn, giải quyết vấn đề pre-funding một cách hiệu quả và bền vững.
Cơ chế hoạt động của mô hình CCP
CCP hoạt động dựa trên cơ chế thế vị, bù trừ đa phương. Trong đó, CCP sẽ là người mua của tất cả các bên bán và người bán của tất cả các bên mua. Cơ chế này giúp biến mối quan hệ đa phương giữa các đối tác thành mối quan hệ song phương giữa CCP và mỗi đối tác, giảm thiểu đáng kể số lượng và quy mô các giao dịch cần phải thanh toán. CCP cũng đảm bảo thanh toán giao dịch ngay cả trong trường hợp một bên trong giao dịch ban đầu không thực hiện được nghĩa vụ thanh toán.
Lợi ích của mô hình CCP
Việc triển khai mô hình CCP mang lại nhiều lợi ích cho thị trường chứng khoán Việt Nam, bao gồm:
- Giải quyết vấn đề pre-funding, giúp thu hút đầu tư nước ngoài.
- Nâng cao tính thanh khoản và hiệu quả của thị trường.
- Giảm thiểu chi phí giao dịch.
- Tăng cường sự minh bạch và an toàn cho thị trường.
Khung pháp lý cho mô hình CCP
Hiện nay, khung pháp lý cho mô hình CCP đã được xây dựng và cụ thể hóa trong các văn bản pháp luật về chứng khoán. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc liên quan đến vai trò của ngân hàng lưu ký trong hoạt động bù trừ. Bộ Tài chính đang lên kế hoạch sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán để tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc triển khai mô hình CCP trên toàn thị trường.
Tiến độ triển khai mô hình CCP
Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC) đã hoàn tất việc xây dựng mô hình CCP và sẵn sàng triển khai khi hệ thống công nghệ thông tin mới (KRX) của thị trường đi vào hoạt động. Thời hạn tối đa bắt buộc triển khai thực hiện hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán theo cơ chế CCP đã được gia hạn tới năm 2026.
Kết luận
Mô hình CCP được kỳ vọng là giải pháp tối ưu cho vấn đề giao dịch không cần ký quỹ (non-prefunding) trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc triển khai mô hình CCP sẽ góp phần nâng cao tính thanh khoản, thu hút đầu tư nước ngoài và đưa thị trường chứng khoán Việt Nam lên một tầm cao mới.
Nguồn: https://vietstock.vn
Xem bài viết gốc tại đây