Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Dư nợ thấp, quy định mới gây tranh luận
Theo thống kê của Hiệp hội Trái phiếu Việt Nam, 8 tháng đầu năm 2023, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt gần 215.000 tỷ đồng, tương đương 30% so với cả năm 2020 và 2021. Dư nợ trái phiếu doanh nghiệp hiện tại khoảng 1,1 triệu tỷ đồng, chiếm 10% GDP năm 2023, thấp hơn nhiều so với mục tiêu Chính phủ đề ra là 20% GDP vào năm 2025 và 25% GDP vào năm 2030.
Dự thảo luật sửa đổi gây lo ngại cho nhà đầu tư
Bộ Tài chính đang xây dựng dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, trong đó có dự thảo bổ sung quy định về giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Điều này khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại thị trường này sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Đặc biệt, với nhà đầu tư cá nhân – thành phần chiếm tỷ trọng lớn và không thể thiếu trên thị trường, một số điều kiện có thể tạo ra rào cản tham gia.
Hạn chế giao dịch với nhà đầu tư cá nhân: Liệu có quá khắt khe?
Một trong những điểm gây tranh luận nhiều nhất là quy định hạn chế giao dịch với nhà đầu tư cá nhân. Dự thảo luật sửa đổi yêu cầu nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp phải đáp ứng các điều kiện khắt khe như tham gia đầu tư chứng khoán tối thiểu 2 năm, có tần suất giao dịch tối thiểu 10 lần/quý trong 4 quý gần nhất, danh mục chứng khoán tối thiểu 2 tỷ đồng và có thu nhập tối thiểu 1 tỷ đồng/năm trong 2 năm gần nhất. Mặc dù điều kiện này nhằm hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư, nhưng nó có thể thu hẹp đối tượng tham gia trên thị trường, ảnh hưởng đến nhu cầu đầu tư của các cá nhân và đi ngược với xu thế thị trường cũng như quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư.
Yêu cầu bảo lãnh của ngân hàng: Không phù hợp với thực tế
Ngoài ra, dự thảo còn yêu cầu tổ chức phát hành trái phiếu ra công chúng phải có tài sản đảm bảo hoặc bảo lãnh của ngân hàng khi xin cấp phép phát hành, ngoại trừ trường hợp tổ chức tín dụng chào bán trái phiếu là nợ thứ cấp thỏa mãn các điều kiện để được tính vào vốn cấp 2 và có đại diện người sở hữu trái phiếu theo quy định. Điều này bị cho là không phù hợp khi các ngân hàng thương mại không được phép bảo lãnh cho trái phiếu doanh nghiệp có mục đích mua cổ phần, vốn góp, cơ cấu nợ, hoặc bị hạn chế bởi room tín dụng trong năm. Trên thực tế, trái phiếu doanh nghiệp cũng là một hình thức huy động vốn. Việc phải có biện pháp bảo đảm khi chào bán công chúng trái phiếu doanh nghiệp không phải vốn cấp 2 là không phù hợp, đi ngược với thông lệ.
Chuyên gia: Cần khuyến khích nhà đầu tư tham gia thị trường trái phiếu
Các chuyên gia cho rằng quy định mới quá chặt chẽ, khiến nhiều nhà đầu tư khó có thể đáp ứng được để tham gia thị trường. Thay vì áp đặt các tiêu chí quá cao, việc yêu cầu nhà đầu tư cá nhân phải tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn để cấp chứng chỉ là điều nên làm hơn. Nếu siết chặt quá, thị trường sẽ thiếu nhà đầu tư cá nhân, không đủ người mua và hệ quả là doanh nghiệp không thể phát hành thành công trái phiếu để huy động vốn. Việc yêu cầu doanh nghiệp phải thế chấp và đăng ký giao dịch bảo đảm cho trái phiếu trước khi nộp hồ sơ xin cấp phép cũng khiến việc huy động vốn của doanh nghiệp bị kéo dài, phát sinh chi phí và nhân lực.
Kết luận
Dự thảo luật sửa đổi về giao dịch trái phiếu doanh nghiệp đang gây tranh luận lớn. Những quy định mới có thể gây khó khăn cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân, và cản trở dòng vốn lưu thông trong nền kinh tế. Cần có những điều chỉnh phù hợp để khuyến khích nhà đầu tư tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường này.
Nguồn: https://cafef.vn
Xem bài viết gốc tại đây