Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA): Khuyến khích đầu tư năng lượng tái tạo và phát triển thị trường bán lẻ điện cạnh tranh
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã nêu rõ tầm quan trọng của cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) tại cuộc họp về cơ chế này vào chiều ngày 7/6. Đây là lần thứ hai trong vòng một tháng qua, Chính phủ và các bộ ngành, cơ quan họp về cơ chế này. Theo Phó Thủ tướng, DPPA có ý nghĩa cách mạng, đặc biệt là trong việc khuyến khích đầu tư và phát triển thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, phù hợp với mục tiêu phát triển thị trường điện cạnh tranh với các nguồn điện khác nhau như đã được nêu trong Luật Điện lực và Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị.
Mở rộng phạm vi áp dụng cho các nguồn năng lượng tái tạo
Bộ Công Thương đang xây dựng mô hình DPPA theo hai phương án: qua đường dây riêng và qua lưới quốc gia (qua EVN). Nguồn cung ứng chủ yếu là các nhà máy năng lượng tái tạo (gió, mặt trời) với công suất trên 10 MW nếu nối lưới hoặc không giới hạn công suất nếu qua đường dây riêng. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu mở rộng phạm vi áp dụng DPPA cho các nguồn năng lượng tái tạo khác như sinh khối và điện từ rác. “Tinh thần là khuyến khích các loại hình năng lượng tái tạo, chứ không chỉ điện gió, mặt trời”, ông Hà nhấn mạnh.
Nhu cầu của doanh nghiệp và tiềm năng phát triển
Cơ chế DPPA đã nhận được sự quan tâm và ủng hộ từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, bởi họ tin rằng chính sách này sẽ thúc đẩy cạnh tranh trong ngành năng lượng. Một số tập đoàn lớn như Samsung, Heineken, Nike có nhu cầu mua điện trực tiếp với tổng sản lượng tiêu thụ hàng tháng đều lớn hơn 1.000.000 kWh. Khảo sát của Bộ Công Thương cho thấy, khoảng 20 doanh nghiệp lớn muốn mua điện trực tiếp, tổng nhu cầu gần 1.000 MW. Cùng đó, có 24 dự án năng lượng tái tạo với công suất 1.773 MW muốn bán điện qua cơ chế DPPA, 17 dự án có công suất 2.836 MW đang cân nhắc tham gia.
Quy định về khách hàng mua bán điện trực tiếp
Dự thảo Nghị định của Bộ Công Thương quy định bên mua trong cả hai trường hợp là tổ chức, cá nhân dùng điện sản xuất từ cấp điện áp 22 kV trở lên, lượng tiêu thụ bình quân hàng tháng từ 500.000 kWh. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đặt vấn đề về mức ngưỡng 500.000 kWh và yêu cầu dự thảo phải quy định rõ những chủ thể khách hàng lớn, làm rõ chủ thể ‘khu công nghiệp’ nếu đại diện cho các khách hàng trong khu mua điện.
Cân đối lợi ích giữa các bên liên quan
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân giải thích rằng việc lựa chọn ngưỡng sử dụng điện của khách hàng lớn nhằm cân đối lợi ích của các bên. Theo khảo sát, khách hàng lớn sử dụng từ 1 triệu kWh một tháng trở lên có gần 1.500 đơn vị, chiếm 26% tổng điện tiêu thụ. Còn khách hàng sử dụng từ 500.000 kWh trở lên vào khoảng 3.000 đơn vị, chiếm 30%. Bộ Công Thương đề xuất con số 500.000 kWh một tháng trở lên để cân đối nhu cầu sử dụng điện sạch, tác động tài chính với EVN và các công ty điện lực.
Cơ chế giá và quản lý mua bán điện trực tiếp
Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) Trần Việt Hòa cho biết điểm đột phá của cơ chế DPPA là bên phát năng lượng tái tạo sẽ bán vào thị trường điện, khách hàng sử dụng điện lớn được mua trực tiếp từ đây với giá thị trường. Giữa hai bên sẽ ký hợp đồng, tham khảo giá thị trường điện và thỏa thuận. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh việc khuyến khích và quản lý mua bán điện trực tiếp qua đường dây riêng để bảo đảm hiệu quả, tránh các hệ lụy như cháy nổ, ảnh hưởng cảnh quan.
Xây dựng cơ chế minh bạch và công bằng
Bộ Công Thương cần công khai các chi phí khi sử dụng dịch vụ hệ thống truyền tải của EVN (hoặc bên thứ 3), sử dụng hạ tầng, phí tổn thất để người mua, người bán cân nhắc. Cần có giải pháp đảm bảo sự công bằng giữa các khách hàng, như tính giá điện 2 thành phần. Ví dụ, giá điện khi không có mặt trời, vào giờ cao điểm phải khác giá điện vào thời điểm có nắng to. Hay mức giá với đơn vị sản xuất năng lượng tái tạo có thiết bị, pin lưu trữ điện khác với đơn vị không có tích trữ điện năng.
Trách nhiệm của các bên liên quan
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh trách nhiệm của các bên phải rõ ràng, trong đó EVN phải bảo đảm hệ thống truyền tải an toàn, không ảnh hưởng đến an ninh cung ứng điện, bảo đảm cân đối giữa các nguồn gồm điện tái tạo và các nguồn khác. “Phải tính toán kỹ việc tỉ lệ năng lượng tái tạo trong tổng công suất các nguồn điện, tránh cung-cầu lệch nhau, dẫn tới thiệt hại cho Nhà nước, nhà đầu tư”, ông nói.
Nguồn: https://vnexpress.net
Xem bài viết gốc tại đây