Bối cảnh kinh tế Việt Nam: Tiếp tục tăng trưởng nhưng ẩn chứa rủi ro
Báo cáo tháng 8 của SGI Capital cho thấy nhiều chỉ tiêu kinh tế cơ bản của Việt Nam vẫn duy trì xu hướng tích cực, bao gồm chi tiêu tiêu dùng, xuất nhập khẩu, sản xuất công nghiệp, vốn FDI, và PMI. Tuy nhiên, mức độ tăng trưởng có giảm bớt so với trước. USD index giảm nhanh tạo điều kiện thuận lợi cho chính sách tiền tệ duy trì giai đoạn nới lỏng, tránh áp lực thắt chặt như trong mùa hè. Mặc dù giải ngân đầu tư công chậm lại trong 6 tháng qua, nhưng đây chỉ là điểm trừ nhỏ trong bức tranh chung của nền kinh tế Việt Nam trong 8 tháng đầu năm.
Thị trường chứng khoán: Kỳ vọng tương lai và rủi ro suy thoái
Thị trường chứng khoán luôn phản ánh kỳ vọng về nền kinh tế và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong 6-12 tháng tới. Bên cạnh những nỗ lực điều hành trong nước, thị trường chứng khoán còn phụ thuộc nhiều vào bối cảnh quốc tế. Rủi ro suy thoái kinh tế toàn cầu vào năm 2025 có thể ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của Việt Nam và xu hướng dòng vốn đầu tư trong các tháng tới.
Tín dụng: Mục tiêu tăng trưởng 15% năm nay liệu khả thi?
SGI Capital kỳ vọng tín dụng sẽ tăng mạnh trong những tháng cuối năm để đạt mục tiêu 15% năm nay. Tuy nhiên, mục tiêu này khó khả thi. Tới cuối tháng 8, toàn hệ thống ngân hàng mới đạt mức tăng trưởng huy động thấp kỷ lục, dưới 3%, trong khi tín dụng tăng trưởng gần 7%. Lãi suất huy động duy trì thấp khiến ngành ngân hàng trải qua 8 tháng huy động chậm nhất trong lịch sử. Để đạt được mục tiêu cho vay 8% trong 4 tháng còn lại, ngành ngân hàng phải huy động gấp 3 lần số lượng đã huy động trong 8 tháng đầu năm, nếu không muốn đẩy tỷ lệ LDR lên mức cao kỷ lục mới.
Rủi ro nợ xấu từ bất động sản: Cần cảnh giác
Các giai đoạn tăng trưởng tín dụng cao hơn huy động trước đây, như năm 2008, 2010-2011 và 2021-2022, đã chứng kiến tín dụng bất động sản tăng mạnh, dẫn đến những cú sốc thanh khoản và hậu quả lớn về nợ xấu. Khi khối nợ xấu từ bất động sản giai đoạn 2022 chưa được xử lý, tiếp tục bơm mạnh tín dụng để tăng trưởng có thể đẩy rủi ro nợ xấu tiềm tàng từ bất động sản lên mức cao hơn và khó xử lý hơn.
Dòng tiền thị trường chứng khoán: Giảm tốc và chuyển dịch
Các thông tin vĩ mô tích cực gần đây không còn tác động tích cực lên dòng tiền trong thị trường chứng khoán. Khối ngoại giảm tốc độ bán ròng mỗi khi VN-Index tiệm cận vùng 1.300 điểm, dòng tiền trong nước không gia tăng thêm và còn chịu áp lực chia sẻ với các đợt phát hành lớn gần đây của nhóm cổ phiếu chứng khoán, bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp. Tâm điểm nóng hai quý gần đây đang chuyển dịch qua thị trường bất động sản khiến một số dòng tiền của nhà đầu tư rút khỏi thị trường chứng khoán chuyển qua kênh này. Kết quả là giá trị giao dịch tháng 8 đã giảm 30% so với giai đoạn tháng 3-4 mặc dù VN-Index đang ở cùng một vùng điểm số. Thị trường chứng khoán Việt Nam chưa từng có giai đoạn nào duy trì đà tăng khi thanh khoản tụt giảm mạnh.
Áp lực đáo hạn trái phiếu và rủi ro gia tăng
Năm nay, áp lực trái phiếu đáo hạn cuối năm vẫn là một gánh nặng dòng tiền với nhiều doanh nghiệp lớn, trong đó có cả các doanh nghiệp niêm yết. SGI Capital cho rằng dòng tiền và thanh khoản sẽ khó cải thiện trong các tháng tới trong khi rủi ro có thể gia tăng, đặc biệt là do những biến động mạnh từ thị trường thế giới.
Rủi ro suy thoái toàn cầu và dòng tiền đảo chiều
Thị trường toàn cầu đang ở trong giai đoạn chuyển giao giữa lạc quan khi kinh tế tăng trưởng và FED sắp hạ lãi suất sang lo ngại suy thoái. Lượng việc làm mới giảm và số lao động bị sa thải tăng tháng 8 củng cố xu hướng tăng của thất nghiệp. Trong giai đoạn cuối mỗi chu kỳ tăng trưởng dài, nền kinh tế thường chuyển dần từ tăng trưởng mạnh sang giai đoạn suy giảm tăng trưởng và kết thúc bằng suy thoái. Các nền kinh tế lớn Mỹ, Trung Quốc và EU đều đang trải qua giai đoạn suy giảm tăng trưởng và rủi ro suy thoái đã tăng dần lên trong vài tháng qua.
Dòng tiền trú ẩn an toàn và biến động thị trường
Trong giai đoạn kinh tế sắp bước vào suy thoái, lãi suất thường hạ và thậm chí giảm mạnh, nhưng dòng tiền vẫn tránh các tài sản rủi ro và chảy mạnh sang kênh trú ẩn an toàn như vàng, trái phiếu và tiền mặt. Sau nhiều năm tháng dài, dòng tiền đầu tư và đầu cơ tập trung tìm kiếm lợi nhuận trong các kênh đầu tư rủi ro như cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, tiền ảo…, suy thoái là rủi ro đủ lớn để kích hoạt sự đảo chiều dòng tiền ồ ạt rút khỏi các kênh tài sản rủi ro. Nhu cầu bảo toàn vốn và giảm đòn bảy tài chính sẽ được ưu tiên, bởi trong suy thoái, không mất là đã được rất nhiều.
Kết luận
Với các công cụ tài chính đòn bẩy cao ngày càng phổ biến hiện nay, vòng xoáy đi xuống khi xảy ra dễ dẫn tới những đợt bán tháo nhanh và mạnh ngoài biên độ giao động thông thường. Quá trình hạ đòn bẩy tài chính diễn ra trong suy thoái có thể tạo nên nhiều biến động mạnh tương tự trên các kênh tài sản. Tiền ảo vốn được cho là tài sản hưởng lợi rõ nhất từ hạ lãi suất bắt đầu bị rút ròng mạnh trong vài tuần trở lại đây. Trong những năm gần đây, Bitcoin luôn là chỉ báo sớm của các kênh tài sản rủi ro.
Nguồn: https://cafef.vn
Xem bài viết gốc tại đây